Kim jest konsul honorowy?

Konsul jest urzędnikiem określonego państwa (tzw. państwa wysyłającego) w innym państwie (państwie przyjmującym).

Konsul honorowy, co do zasady, może wykonywać wszystkie funkcje, które sprawuje konsul zawodowy. Najczęściej jednak powierza mu się węższy zakres obowiązków. W krajach, w których państwo wysyłające nie jest reprezentowane przez misję dyplomatyczną, ani konsula zawodowego,  konsul honorowy może być traktowany jak oficjalny przedstawiciel państwa i w takim charakterze jest np. zapraszany na uroczystości państwowe.

Konsul honorowy nie pobiera za swoją pracę wynagrodzenia, pracuje honorowo, stąd i jego nazwa. Często również na własny koszt musi wynająć lokal na urząd konsularny i ewentualnie opłacić personel administracyjny. Niekiedy umowa pomiędzy państwem wysyłającym a konsulem honorowym może przewidywać pewien zwrot wydatków ponoszonych przez niego w związku z prowadzeniem konsulatu (np. koszty wynajmu, wynagrodzenia osób zatrudnionych, opłaty za elektryczność, wodę, itd.).

W odróżnieniu od konsulów zawodowych, najczęściej zdarza się tak, że konsul honorowy jest obywatelem państwa przyjmującego, a funkcja nadana została mu ze względu na wyjątkowe zasługi na rzecz kraju, dla którego pełni tę funkcję. Konsulami honorowymi często zostają również osoby mające korzenie w kraju wysyłającym. Mogą to być osoby, które wyemigrowały ze swojego kraju lub mają z nim związki rodzinne. Osoby takie muszą być dobrze sytuowane oraz mieć dobrą opinię w kraju, w którym mają pełnić funkcję konsula.

W przypadku, gdy konsul honorowy jest obywatelem państwa, w którym urzęduje, jego przywileje i immunitety są bardzo ograniczone i właściwie sprowadzają się do wyłączenia możliwości pociągnięcia go przez to państwo do odpowiedzialności w związku z wykonywaniem przez niego czynności konsularnych.

Większość konsulatów to właśnie konsulaty honorowe,  w polskiej służbie konsularnej w 2005 roku istniało łącznie 231 konsulatów (różnej rangi, w tym także wydziały konsularne przy ambasadach i punkty konsularne), z czego 141 stanowiły konsulaty honorowe, a właściwie urzędy kierowane przez konsulów honorowych.

Wzór legitymacji konsula honorowego:

Źródło: msz.gov.pl